BORN TO RUN – SINH RA ĐỂ CHẠY

Đôi lời giới thiệu:

Một cuộc phiêu lưu kỳ thú bắt đầu chỉ với một câu hỏi đơn giản: Tại sao chân tôi đau?

Sống biệt lập trong vùng thung lũng Copper Canyons ở Mexico, những người thổ dân Tarahumara đã hình thành được khả năng chạy hàng trăm dặm không cần ngưng nghỉ hoặc bị chấn thương.

Christopher McDougall, nhà báo, nhà văn, và đồng thời là một người chạy bộ thường xuyên bị chấn thương, đã kể lại câu chuyện anh ta lên đường tìm hiểu bí mật của người Tarahumara như thế nào trong cuốn sách ‘Sinh ra để chạy – Một bộ lạc ẩn náu, những vận động viên siêu phàm, và cuộc đua vĩ đại nhất mà thế giới chưa từng được chứng kiến’. Bằng lối kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn, Christopher McDougall đưa người đọc đi từ các phòng thí nghiệm khoa học tại Havard, qua những thung lũng bị ánh mặt trời thiêu đốt, và lên tới những đỉnh núi cao lạnh giá ở Bắc Mỹ, nơi có những con người không ngừng đẩy xa các giới hạn của bản thân, và cuối cùng, đỉnh điểm là cuộc đua kinh điển giữa những người chạy bộ siêu dài giỏi nhất nước Mỹ với những người thổ dân Tarahumara…

============================================

SINH RA ĐỂ CHẠY

Một bộ lạc ẩn náu, những vận động viên siêu phàm, và cuộc đua vĩ đại nhất mà thế giới chưa từng được chứng kiến

Christopher McDougall

=====

Chương 1

“Muốn sống với những bóng ma thì phải tìm về nơi hoang vắng.”

– ANNE MICHAELS, Những mảnh vụn phù du

Nhiều ngày qua, tôi đã tìm kiếm ở dãy núi Sierra Madre của Mexico một bóng ma được biết với cái tên Caballo Blanco – Ngựa Trắng. Tôi đã tới điểm cuối của con đường mòn, nơi mà tôi ít nghĩ rằng có thể tìm thấy anh ta nhất – không phải trong sâu thẳm chốn hoang sơ mà người ta kể rằng anh ta lẩn quất, mà ở trong căn sảnh tối tăm của một khách sạn cũ kĩ, nằm ngay rìa một thị trấn bụi bặm miền sa mạc.

“Sí, El Caballo está,” cô lễ tân gật đầu và nói. Có, gã Ngựa đó đang ở đây.

“Thật sao?” Sau nhiều lần phải nghe thấy rằng tôi vừa để vuột mất anh ta, ở biết bao nhiêu địa điểm kì quặc, thì tôi bắt đầu nghi ngờ rằng Caballo Blanco chẳng là gì ngoài một câu chuyện cổ tích, một quái vật Loch Ness được thêu dệt nên để doạ dẫm bọn trẻ con và bịp mấy gã người nước ngoài khờ khạo.

“Anh ta luôn quay trở lại đây vào lúc năm giờ,” cô lễ tân nói thêm. “Cứ như một nghi lễ vậy.”

Tôi không biết nên ôm chầm lấy cô ta vì sung sướng hay đập tay với cô ta để ăn mừng chiến thắng. Tôi kiểm tra đồng hồ. Như vậy là tôi sẽ thực sự nhìn thấy con ma này tận mắt chỉ sau… khoan đã.

“Nhưng đã hơn sáu giờ rồi.”

Cô lễ tân nhún vai. “Vậy có thể anh ấy đã đi rồi.”

Tôi sụm xuống một chiếc ghế xô-pha cổ lỗ sĩ. Tôi hôi hám, đói mềm, và thảm bại. Tôi đã cạn kiệt sức lực, và cạn kiệt cả đầu mối.

Một số người nói rằng Caballo Blanco là một người tị nạn; vài người khác lại nghe nói anh ta là một võ sĩ quyền anh bỏ trốn để trừng phạt bản thân sau khi đánh chết một người trên võ đài. Không ai biết tên tuổi của anh ta, hay anh ta đến từ nơi nào. Anh ta cứ như những tay súng miền Tây, những kẻ mà dấu vết duy nhất để lại chỉ là các câu chuyện có nhiều hư cấu và một hơi khói xì gà thoảng qua. Những lời mô tả và những lần chạm trán ở khắp mọi nơi trên bản đồ; những người dân làng sống ở khoảng cách xa nhau đến vô lý thề thốt rằng họ nhìn thấy anh ta đi bộ cùng trong một ngày và mô tả anh ta khác nhau một cách kì lạ, từ “hài hước và dễ gần” cho đến “kì quái và to lớn khổng lồ”.

Nhưng trong tất cả các phiên bản của truyền thuyết về Caballo Blanco, luôn có một số chi tiết cơ bản là giống nhau: Anh ta đã tới Mexico từ nhiều năm trước và chuyển vào sâu trong vùng Barrancas del Cobre hoang vắng – Hẻm núi Đồng Đỏ – để sống giữa những người Tarahumara, một bộ lạc gần như thần bí có những vận động viên siêu phàm từ Thời Đồ Đá. Người Tarahumara (đọc theo kiểu tiếng Tây Ban Nha, với âm “h” bị câm: Ta-ra-u-ma-ra) có lẽ là giống người khoẻ mạnh và thanh thản nhất trên trái đất, và là những người chạy bộ vĩ đại nhất mọi thời đại.

Nói tới các cự ly siêu dài, chẳng gì có thể đánh bại một người chạy bộ Tarahumara – kể cả ngựa đua, báo đốm, hay một vận động viên marathon Olympic. Có rất ít người ngoài từng nhìn thấy người Tarahumara thể hiện sức mạnh, nhưng những câu chuyện kì thú về sức bền bỉ siêu phàm và sự bình thản của họ đã vượt ra khỏi các hẻm núi từ nhiều thế kỷ trước. Một nhà thám hiểm thề rằng ông ta đã nhìn thấy một người Tarahumara bắt được một con hươu bằng tay không, rượt đuổi con vật chạy nhảy không ngừng đó tới khi nó gục chết vì kiệt sức, “đến móng guốc của nó phải long ra.” Một kẻ phiêu lưu khác mất tới mười giờ để leo lên và vượt qua một đỉnh núi trong Hẻm núi Đồng Đỏ trên lưng một con la; trong khi một người chạy bộ Tarahumara đi hết đúng quãng đường đó chỉ trong chín mươi phút.

“Thử thứ này xem,” có lần, một người phụ nữ Tarahumara nói như vậy với một nhà thám hiểm đang kiệt sức quỵ ngã dưới chân một ngọn núi. Bà đưa cho anh ta một bầu đầy đựng thứ chất lỏng màu tối. Anh ta uống một vài ngụm, và sửng sốt khi cảm thấy nguồn năng lượng mới chảy rần rật trong mạch máu. Anh ta đứng lên được và leo lên tới đỉnh núi như một Sherpa uống quá nhiều caffein. Người Tarahumara, theo như lời kể của nhà thám hiểm này sau đó, còn giữ bí mật về công thức chế biến một loại thực phẩm cung cấp năng lượng đặc biệt, giúp họ thon gọn, mạnh mẽ, và không thể ngăn cản: chỉ ăn một vài miếng loại thực phẩm đó là đủ cung cấp dinh dưỡng cho họ chạy cả ngày không cần nghỉ.

Nhưng bất cứ bí mật nào người Tarahumara gìn giữ, họ đều giữ rất giỏi. Tới ngày nay, người Tarahumara vẫn sống bên rìa vách đá cao hơn cả tổ chim diều hâu, ở một vùng đất mà chỉ ít người từng nhìn thấy. Barrancas là một thế giới đã mất, nằm ở vùng hoang sơ xa xôi nhất tại Bắc Mỹ, một kiểu Tam giác Bermuda trên cạn, được biết tới bởi thành tích nuốt chửng những kẻ không biết lượng sức và liều lĩnh trót lạc bước vào trong đó. Có cả đống những điều tồi tệ có thể, thậm chí là chắc chắn sẽ xảy ra dưới những hẻm núi này; dù có sống sót được trước lũ báo ăn thịt người, rắn độc, và sức nóng đến rộp cả da, thì bạn vẫn phải đối phó với “cơn sốt hẻm núi”, một nỗi hoảng sợ có khả năng gây chết chóc do cảm giác hoang vắng dị thường của Barrancas. Càng đi sâu vào Barrancas, bạn sẽ càng cảm thấy như đang bị đóng chặt lại trong một hầm mộ. Các bức tường khép lại, các cái bóng trải rộng ra, lời thì thầm của các bóng ma cứ văng vẳng; mỗi lối đi dường như đều kết thúc bởi vách đá dựng đứng. Những người đi khai khoáng trước đây đã từng rơi vào tình trạng điên loạn và tuyệt vọng như thế, để rồi tự tay cắt cổ chính mình, hoặc gieo mình xuống vách đá. Vì vậy, chẳng lạ gì mà có rất ít người lạ từng nhìn thấy mảnh đất quê nhà của người Tarahumara, chứ đừng nói đến chính người dân bộ lạc này.

Nhưng bằng cách nào đó, Ngựa Trắng đã đi tới được những nơi sâu thẳm của Barrancas. Và ở đó, như người ta kể lại, anh ta được chấp nhận bởi người Tarahumara như một người bạn và như một linh hồn thân thiện; một con ma giữa những bóng ma khác. Anh ta chắc chắn đã rèn luyện được hai kĩ năng của người Tarahumara –khả năng tàng hình và sức chịu đựng khác thường – bởi vì mặc dù người ta trông thấy anh ta khắp nơi trong vùng hẻm núi, nhưng có vẻ như không ai biết anh ta sống ở nơi nào hoặc anh ta có thể tiếp tục xuất hiện ở đâu. Nếu ai đó có thể giải thích được những bí mật cổ đại của người Tarahumara, như tôi được nghe kể, thì chính là kẻ lang thang cô đơn này trên vùng núi cao Sierras.

Tôi đã bị ám ảnh bởi việc tìm thấy Caballo Blanco tới mức khi đang ngủ gật trên ghế sofa ở sảnh khách sạn, tôi có thể thậm chí tưởng tượng ra được giọng nói của anh ta. “Có thể là giống như Gấu Yogi đi mua burritos ở Taco Bell,” tôi thầm nghĩ. Một người như thế, một kẻ lang thang sẵn sàng đi bất kỳ đâu, nhưng chẳng phù hợp với nơi nào, chắc suốt ngày chỉ sống trong đầu của bản thân anh ta và hiếm khi nghe thấy giọng nói của chính mình. Anh ta chắc sẽ kể các câu chuyện cười kỳ cục, và tự làm bản thân mình cười phá lên. Anh ta hẳn phải có tiếng cười bùng nổ và một giọng Tây Ban Nha tồi tệ. Anh ta chắc phải ồn ào, nói nhiều và… và…

Chờ đã. Tôi đang nghe thấy anh ấy. Mắt tôi bật mở để nhìn thấy một cái xác chết đầy bụi bặm, đội một chiếc mũ rơm tả tơi đang đùa cợt với cô lễ tân. Bụi bặm đường mòn bám thành vệt trên gương mặt hốc hác của anh ta, như những vệt sơn vẽ mặt trong chiến trận đang mờ nhạt dần, và đám tóc rối bù cháy nắng thò ra dưới vành mũ, như được cắt tỉa bằng một con dao săn. Anh ta trông như một kẻ bị lạc trên hoang đảo, kể cả cái bộ dạng háu chuyện trò với cô lễ tân đang tỏ vẻ chán nản.

“Caballo?” Tôi thốt lên rền rĩ.

Cái xác chết kia quay người lại, mỉm cười, và tôi cảm thấy như một thằng ngốc. Anh ta không tỏ vẻ cảnh giác; mà dường như bối rối, chẳng khác nào một vị khách du lịch chạm trán với một gã điên ngồi trên ghế xô-pha bất thình lình hét lên “Ngựa!”

Đây không phải là Caballo. Chẳng có Caballo nào cả. Tất cả chỉ là một trò bịp, và tôi đã bị lừa.

Và rồi, cái xác cất tiếng nói, “Anh biết tôi à?”

“Trời ơi!” Tôi bùng nổ, loạng choạng đứng dậy. “Gặp được anh tôi mừng biết nhường nào!”

Nụ cười biến mất. Cặp mắt của cái xác phóng thẳng ra cửa, như nói rõ rằng chỉ sau một giây nữa, thì anh ta cũng sẽ phóng ra theo.

– Hết Chương 1 –