Hà Thị Hậu, tài năng kiệt xuất của chạy bộ Việt Nam

Không phải VĐV chuyên nghiệp, không Strava, không chạy biến tốc (interval run) và không có đối thủ – cùng gặp gỡ nhà vô địch giải chạy Đường mòn Châu Á-Thái Bình Dương XTERRA mới đăng quang, người chỉ mới bắt đầu thi đấu gần ba năm nay, nhưng chưa thất bại trong bất kỳ cuộc đua nào.

Hà Thị Hậu, 34 tuổi, mới bắt đầu thi đấu vào tháng 8 năm 2020, nhưng vẫn chưa từng bị đánh bại tại bất kỳ giải đấu nào. Cô đã giành chiến thắng ở cự ly 70K Việt Nam Trail Marathon, Việt Nam Mountain Marathon 100K, Doi Inthanon 54K của UTMB, 75K Mt. Apo Sky và Vertical Race, UTA Australia của UTMB 50K, và gần đây nhất là 35K XTERRA Giải vô địch châu Á-Thái Bình Dương tổ chức tại Công viên quốc gia Kenting phía Nam Đài Loan vào tháng 4 năm 2023.

Đây là con đường mòn đã hạ gục rất nhiều vận động viên chuyên nghiệp ba môn phối hợp Quốc tế một ngày trước đó, Hậu đã về đích gần 30 phút trước vận động viên nữ xếp thứ hai và chỉ kém hai vận động viên nam. Cô rất có thể đã giành chiến thắng chung cuộc, như đã từng làm tại cuộc thi khác trong sự nghiệp thi đấu non trẻ của mình, tuy nhiên một số vấn đề về dạ dày và chuột rút đã khiến Hậu phải dừng lại nhiều lần trong suốt cuộc đua.

Hóa ra, Hậu chỉ mới bắt đầu chạy bởi vì “tôi tăng cân khi tôi không làm việc” cô ấy cười khúc khích trả lời qua Zoom. Một quan niệm sai lầm khi cho rằng vận động viên bé nhỏ chỉ tăng được vài kg. Hậu đã mất việc tại văn phòng du lịch của Sapa, Việt Nam – một điểm nóng về du lịch – trong thời kỳ đại dịch khi các chuyến du lịch khắp thế giới gần như ngừng lại. Khoảng một tháng sau khi bắt đầu chạy, cô đã tham gia và đánh bại tất cả các đối thủ, nam và nữ, ở cự ly 21K tại Sapa. Trước đó Hà mới chỉ chạy đường mòn một lần duy nhất. Các bài chạy thường xuyên của cô (tính trong tháng cô bắt đầu chạy) bao gồm chạy 4K trên đường phẳng quanh hồ ở Sapa, hai lần một ngày để lấy lại vóc dáng. “Khi tôi tỉnh dậy sau cuộc đua, tôi không thể cử động lưng được”. Và thật đáng ngạc nhiên: Cô ấy chỉ hơi đau.

“Tôi không lo lắng về những người xung quanh. Tôi chạy với tốc độ của mình và tôi cảm thấy ổn.”

Cô ấy đã giảm cân đáng kể và cô ấy đã chiến thắng mọi thứ khác. 

Tài năng bẩm sinh, sự rèn luyện tự nhiên

Hậu lớn lên ở Lào Cai, hàng ngày cô đạp xe 12 km tới trường rồi trở về nhà, “Có lúc tôi phải mang theo một chiếc cặp rất nặng” cô giải thích. Sapa nơi cô ở toàn là đồi. Địa hình bằng phẳng duy nhất là xung quanh hồ. Như vậy, cô ấy đã rèn luyện thể lực ngay từ khi còn nhỏ. Nhưng vẫn còn có điều gì đó lớn lao ẩn sâu trong cô gái này.

Sau cuộc thi đầu tiên, cô đã tham gia giải 70K vào tháng 1 năm sau (một bước nhảy vọt so với giải 21K). Một điều bất ngờ khác: cô gặp phải chấn thương ở đầu gối trong cuộc thi này. “Tôi đã đi bộ từ km 55 đến khi về đích,” cô nói. Tuy nhiên, cô vẫn chiến thắng và chỉ kém kỷ lục của cuộc thi khoảng 20 phút.

Anh Guim Valls Teruel, founder một nhãn hàng thể thao tại Việt Nam, ngồi trước máy tính quét kết quả cuộc đua sau sự kiện. Anh nói: “Tôi đã kiểm tra thời gian và lúc đó biểu cảm của tôi giống như ‘Ồ, điều này hơi điên rồ’. Tôi có một số người bạn cũng tham gia cuộc thi này và thậm chí trước khi tôi kiểm tra thời gian của cô ấy, họ đã nói với tôi rằng hôm đó trời rất nóng.” Anh vô cùng kinh ngạc bởi thành tích của Hà. Cô đã chạy rất nhanh bất chấp điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Ngay sau đó, Guim đã liên hệ với Hậu để xem liệu cô ấy có quan tâm đến việc tài trợ hay không. Hậu nói với Guim rằng cô ấy sẽ suy nghĩ về lời đề nghị. Và sau đó cô phản hồi thư, cô đồng ý, dù không hiểu tài trợ là như thế nào nhưng cô rất vui khi nhận một số quần áo từ bạn.”

“Tôi nghĩ rằng chúng ta vẫn chưa thấy hết tiềm năng của cô ấy”

Guim đã trở thành nhà tài trợ, người cố vấn và huấn luyện viên của Hậu. Anh nói: “Cô ấy phải học hầu như tất cả mọi thứ.” “Khi chúng tôi bắt đầu, có rất nhiều thứ mà cô ấy không biết, đó đều là những thứ cơ bản, tiêu chuẩn bình thường đối với hầu hết các runner. Tôi hướng dẫn cô ấy từ cách sử dụng đồng hồ như thế nào cho đến Strava hoặc phân khúc Strava là gì, Kilian Jornet là ai, UTMB và nhịp tim là gì. Rất nhiều điều. Đó là cả một quá trình. Về việc này, cả hai đều cười khi gọi Zoom cùng nhau. Tình bạn thân thiết ở đó, và điều đó thật tuyệt vời.”

“Không còn gì để nghi ngờ, cô ấy đúng là một tài năng thiên bẩm” Guim nói. Hậu nở nụ cười. “Thật tuyệt vời khi bạn làm việc với những người như thế này, những người đã hiểu rất rõ về cơ thể của họ.”

Qua đôi mắt trẻ thơ

Điều này không ám chỉ Hậu là một người non nớt. Cô 34 tuổi, là mẹ của một cậu con trai 7 tuổi. Nhưng ở cô toát lên vẻ ngây thơ về môn thể thao chạy bộ và những cuộc đua, những thứ mới mẻ và đầy thú vị.

Tại giải chạy 100K Việt Nam Mountain Marathon, Guim kể khi anh đang ở vạch đích thì nhận được điện thoại từ Hậu. Cô ấy đã vượt qua một vận động viên nam – người ở vị trí đầu tiên và rằng cô ấy cảm thấy rất tiếc vì đã chạy vượt qua anh ấy. “Trông anh ấy không vui lắm,” cô nói với Guim và hỏi “Tôi có nên đợi anh ấy không?” Và giống như mọi người, Guim khuyên cô ấy đừng chờ đợi. Hà đã chiến thắng ở cuộc thi này.

Chưa hết, khi một phóng viên xác nhận rằng đó là 100K đầu tiên của cô ấy và hỏi cô ấy liệu cô ấy có tham gia cự ly này lần nữa không, Hậu đã trả lời: “Có thể không phải hôm nay, có thể là ngày mai”. Hậu cười khi kể lại câu chuyện này. “Người phóng viên đó đã vô cùng kinh ngạc kiểu như “Bạn đang nói về điều gì vậy ?” Bạn biết đấy, ý của anh ấy là liệu Hậu có tham gia lại cự ly này trong tương lai hay không. Nhưng Hậu cũng rất nghiêm túc khi trả lời. Cô đơn giản chỉ là vô cùng yêu thích chạy bộ.

Hậu sẽ mang sự chân thành và tài năng thiên phú của mình đến với những giải thi đấu tầm cỡ thế giới vào mùa xuân, mùa hè và mùa thu năm nay. Cô sẽ tham gia giải UTMB Australia vào tháng 5, cuộc đua 31K Sierre-Zinal ở Thụy Sĩ vào tháng 8 và cuộc đua 100K CCC, thường được gọi cuộc thi “em gái bé nhỏ” của giải UTMB, diễn ra cùng lúc vào cuối tuần của tháng 9 tại dãy Alps ở Pháp, Ý và Thụy sĩ.

Hậu nói rằng cô ấy rất muốn được chạy ở Maine trong sự kiện XTERRA World Championship Trail Run diễn ra vào tháng 9, sự kiện cuối cùng của XTERRA Trail Run World Cup mà cô đã vượt qua vòng loại nhờ chiến thắng tại giải vô địch châu Á-Thái Bình Dương tháng 4 vừa qua. Nhưng cô không chắc cô có thể thực hiện được mong ước này hay không. Guim giải thích: “Xin cấp visa cho cô ấy không dễ vì chúng tôi sẽ ở châu Âu cùng với cô ấy tham gia các giải thi đấu trong toàn bộ tháng 8 đến đầu tháng 9.”

“Nếu xin được visa, cô ấy sẽ rất vui” Guim nói thêm. “Cô ấy chưa bao giờ đến Mỹ và thật khó để cô ấy tưởng tượng, nhưng cô ấy yêu thích tổ chức này khi cô ấy tham gia giải đấu ở Đài Loan và cô ấy nghĩ Giải vô địch thế giới sẽ rất tuyệt vời. Nếu chúng tôi không thể thực hiện điều này trong năm nay, chúng tôi sẽ thử lại vào năm tới.”

Chúc may mắn

Guim nói: “Tôi nghĩ rằng chúng ta vẫn chưa nhìn thấy hết tiềm năng của cô ấy, bởi vì may mắn hoặc có thể không may là cô ấy vẫn chưa được thôi thúc trọn vẹn tại bất kỳ cuộc đua nào.”

“Chạy làm cho tôi hạnh phúc” Hậu nói và cười trong suốt cuộc gọi. “Tôi thích nhìn ngắm mọi người. Tôi yêu những ngọn núi. Tôi chạy với tốc độ của mình. Tôi không lo lắng về những người xung quanh mình. Tôi chạy với tốc độ của mình và tôi cảm thấy ổn.”

Bích Ngọc (biên dịch)

Nguồn: https://www.xterraplanet.com/