Chuyên gia về sinh lý học chạy bộ trở thành người phụ trách dự án dùng huyết thanh điều trị COVID-19 của Mỹ

Michael Joyner là bác sĩ chuyên khoa gây mê ở trung tâm Mayo Clinic, Rochester, Hoa Kỳ. Là một vận động viên chạy bộ và đạp xe nghiệp dư, ông trở nên nổi tiếng trong cộng đồng chạy bộ khi trở thành người đầu tiên dự đoán thành tích marathon tốt nhất mà con người có thể đạt được. Trong một bài báo đăng trên Tạp chí Sinh lý học năm 1991, bác sĩ Joyner đưa ra mô hình tính toán thời gian chạy marathon dựa trên ba tham số: VO2 tối đa, hiệu năng chạy bộ, và ngưỡng lactate. Sử dụng giá trị tối đa của ba tham số đó dựa trên các nghiên cứu về vận động viên elite tại thời điểm 1991, Michael Joyner dự đoán nếu có người nào hội đủ giá trị tốt nhất của cả ba chỉ số, anh ta sẽ hoàn thành 42km trong 1 giờ 57 phút.

Công thức tính thời gian chạy marathon của Micheal Joyner. LT: ngưỡng lactate, RE: hiệu năng chạy bộ

Bài báo của Joyner được nhiều người đánh giá là chỉ có giá trị lý thuyết, vì một vận động viên tụ hội cả ba chỉ số ở ngưỡng cao nhất chỉ xuất hiện với xác suất 1 phần triệu (trong số các elite đẳng cấp thế giới). Thế nhưng các tiến bộ công nghệ có vẻ đã đẩy giới hạn của con người lên một tầm cao mới. Eliud Kipchoge đã lần đầu tiên phá vỡ mốc 2 giờ, và chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng rằng con người sẽ còn chạy nhanh hơn nữa.

Thông qua vài trao đổi với một người bạn chạy bộ, vận động viên chạy cự ly trung bình David Epstein, mà bác sĩ Michael Joyner biết đến dự án CCPP19 của Chính phủ Hoa Kỳ. Hướng đi của CCPP19 là thu thập huyết thanh (một chế phẩm máu) của bệnh nhân nhiễm COVID-19 nhưng đã được điều trị khỏi. Huyết thanh đó có chứa kháng thể, một tác nhân miễn dịch nội sinh do cơ thể tiết ra trong cơ thể, có vai trò chống lại virus. Các nhà khoa học sẽ tách chiết kháng thể từ huyết thanh bệnh nhân đã khỏi bệnh và sử dụng kháng thể đó để điều trị cho những bệnh nhân COVID-19 khác. Trong lúc chờ đợi vaccine chống lại bệnh dịch này, đây là một hướng đi đầy hứa hẹn để điều trị các bệnh nhân nặng và giảm thời gian nằm viện.

Kháng thể đặc hiệu chống COVID

Một trong những đặc điểm của kháng thể là tính đặc hiệu. Mỗi kháng thể sẽ phù hợp với một loại virus nhất định, đó là lý do có thể dựa vào xét nghiệm kháng thể để xác định một người nào đó có nhiễm COVID hay không. Do vậy, nếu một người đã được điều trị khỏi COVID thì kháng thể của anh ta cũng có thể dùng để tiêu diệt virus ở người khác.

Thế nhưng chặng đường còn rất dài. Cần phải chờ vài tuần thì cơ thể mới sản sinh ra đủ lượng kháng thể cần thiết. Tuy nhiên, nếu một mẫu huyết thanh đã đủ tiêu chuẩn sử dụng, các nhà khoa học có thể nhân bản kháng thể lên nhiều lần để dùng cho rất nhiều bệnh nhân. Chia sẻ với trang letsrun.com, bác sĩ Michael Joyner cho biết, nhiều điều tích luỹ được từ chạy bộ đã giúp đỡ ông khi lãnh đạo cuộc đua đường trường này. Đầu tiên là đặt ra một mục tiêu vừa sức. Thứ hai, mỗi ngày tiến thêm một bước, dù ngắn. Và cuối cùng, như một bài tập biến tốc, chúng ta tiến lên bằng cách nỗ lực tối đa xen kẽ các khoảng nghỉ ngơi.

Theo bác sĩ Joyner, mọi người hãy cố gắng duy trì thói quen chạy bộ chừng nào điều đó còn chưa vi phạm các quy định của pháp luật sở tại, đồng thời lưu ý giãn cách xã hội phù hợp.

Với những người không thể chạy bộ ngoài không gian công cộng, Michael Joyner khuyên có thể tập bổ trợ tại nhà, “Nhảy dây là một bài tập rất tốt”.

Do chấn thương, thời gian gần đây bác sĩ Joyner không thể chạy bộ được nữa, tuy nhiên ông vẫn duy trì đạp xe và tệp gym. Giữa mỗi cuộc họp trực tuyến, ông tranh thủ hít đất hoặc kéo xà.

“Tôi thực sự nghĩ rằng nhiều kĩ năng cần thiết để lãnh đạo chương trình quốc gia CCPP19 này là những kĩ năng tôi học được chạy bộ đường dài”.